Οδηγίες Κυβερνοασφάλειας για Πολίτες
Εισαγωγή
Καλώς ήρθατε στον οδηγό μας για την κυβερνοασφάλεια. Στον σημερινό ψηφιακό κόσμο, οι πολίτες εκτίθενται σε ηλεκτρονικές απειλές, όπως οι απάτες phishing, το κακόβουλο λογισμικό και οι υποκλοπές προσωπικών δεδομένων. Σε αυτή τη σελίδα θα βρείτε πρακτικές συμβουλές για να προστατεύσετε τον εαυτό σας και τα αγαπημένα σας πρόσωπα.
Κωδικοί Πρόσβασης & Διαχείριση
Οι κωδικοί πρόσβασης είναι το πρώτο επίπεδο άμυνας σας ενάντια στις ηλεκτρονικές απειλές. Η δημιουργία ισχυρών και μοναδικών κωδικών είναι κρίσιμη για την προστασία των προσωπικών σας δεδομένων. Δείτε παρακάτω πώς μπορείτε να το επιτύχετε:
Δημιουργία Ισχυρών Κωδικών
Ένας ισχυρός κωδικός πρόσβασης πρέπει να είναι δύσκολος να μαντευτεί αλλά εύκολος για εσάς να τον θυμάστε. Ακολουθήστε τις παρακάτω οδηγίες:
- Μήκος: Ο κωδικός σας πρέπει να είναι τουλάχιστον 12 χαρακτήρες. Όσο μεγαλύτερος, τόσο καλύτερος.
- Ποικιλία χαρακτήρων: Χρησιμοποιήστε έναν συνδυασμό από:
- Κεφαλαία γράμματα (π.χ. Α, Β, Γ)
- Πεζά γράμματα (π.χ. α, β, γ)
- Αριθμούς (π.χ. 1, 2, 3)
- Ειδικούς χαρακτήρες (π.χ. !, @, #, $)
- Αποφύγετε τα προφανή: Μην χρησιμοποιείτε λέξεις όπως “password”, “123456”, ή το όνομά σας.
- Μην βασίζεστε σε προσωπικές πληροφορίες: Αποφύγετε στοιχεία όπως ημερομηνίες γέννησης, διευθύνσεις ή ονόματα κατοικιδίων.
Παραδείγματα Ισχυρών Κωδικών
- Εξαιρετικός:
D3lt@_2025! - Μέτριος:
Athens2023 - Κακός:
password123
Μπορείτε να δημιουργήσετε έναν ισχυρό κωδικό με τη φαντασία σας. Ένας τρόπος είναι να σκεφτείτε μια φράση και να χρησιμοποιήσετε τα αρχικά γράμματα και σύμβολα. Για παράδειγμα:
- Φράση: “Το καλοκαίρι του 2025 πήγα στη Νάξο!”
- Κωδικός:
Tkt2025!psN!
Χρήση Διαχειριστή Κωδικών (Password Manager)
Οι διαχειριστές κωδικών είναι εργαλεία που αποθηκεύουν και δημιουργούν ασφαλείς κωδικούς πρόσβασης για κάθε λογαριασμό σας. Προσφέρουν δύο βασικά πλεονεκτήματα:
- Μοναδικοί Κωδικοί για Κάθε Λογαριασμό: Δεν χρειάζεται να θυμάστε όλους τους κωδικούς σας, ο διαχειριστής κάνει τη δουλειά.
- Αυτόματη Εισαγωγή Κωδικών: Καταχωρεί τον σωστό κωδικό σε κάθε ιστότοπο που χρησιμοποιείτε.
Δημοφιλείς διαχειριστές κωδικών:
Κοινά Λάθη στη Διαχείριση Κωδικών
Αποφύγετε τα παρακάτω λάθη για να διασφαλίσετε την κυβερνοασφάλειά σας:
- Χρήση ίδιου κωδικού παντού: Εάν ένας λογαριασμός σας παραβιαστεί, όλοι οι λογαριασμοί σας θα είναι ευάλωτοι.
- Αποθήκευση κωδικών σε ανασφαλή μέρη: Μην γράφετε τους κωδικούς σας σε χαρτάκια ή σημειώσεις στο τηλέφωνό σας χωρίς προστασία.
- Αγνόηση της Διπλής Επαλήθευσης (2FA): Αν είναι διαθέσιμη, ενεργοποιήστε την. Είναι ένα επιπλέον επίπεδο ασφάλειας.
Διπλή Επαλήθευση (Two-Factor Authentication – 2FA)
Η 2FA είναι ένας τρόπος να προστατευτείτε ακόμα περισσότερο. Ακόμα κι αν κάποιος αποκτήσει τον κωδικό σας, δεν θα μπορεί να συνδεθεί χωρίς τον δεύτερο παράγοντα επαλήθευσης.
- Πώς λειτουργεί:
- Με την είσοδο σας, ο ιστότοπος ζητά έναν επιπλέον κωδικό που λαμβάνετε στο κινητό σας μέσω SMS ή μέσω εφαρμογής (π.χ. Google Authenticator).
- Συστάσεις:
- Ενεργοποιήστε την 2FA σε όλους τους σημαντικούς λογαριασμούς σας (τράπεζες, email, social media).
Συμβουλές για Επαγρύπνηση
- Ελέγχετε τακτικά εάν οι κωδικοί σας έχουν διαρρεύσει μέσω εργαλείων όπως το Have I Been Pwned.
- Ενημερώστε τον κωδικό σας αν:
- Έχει διαρρεύσει σε κάποια παραβίαση.
- Έχετε λόγους να πιστεύετε ότι κάποιος άλλος τον γνωρίζει.
Προσοχή στα Phishing & Scam Emails
Τα phishing και τα scam emails είναι από τις πιο συνηθισμένες μεθόδους εξαπάτησης στο διαδίκτυο. Οι κυβερνοεγκληματίες προσπαθούν να σας εξαπατήσουν ώστε να δώσετε ευαίσθητα δεδομένα, όπως κωδικούς πρόσβασης ή πληροφορίες τραπεζικών λογαριασμών. Ακολουθήστε τις παρακάτω συμβουλές για να τα αναγνωρίσετε και να προστατευτείτε.
Τι Είναι τα Phishing Emails
Phishing είναι η προσπάθεια εξαπάτησης μέσω emails που μοιάζουν αυθεντικά αλλά στην πραγματικότητα προέρχονται από κακόβουλες πηγές. Συνήθως:
- Ζητούν προσωπικά στοιχεία, όπως κωδικούς πρόσβασης ή στοιχεία πιστωτικών καρτών.
- Περιέχουν συνδέσμους (links) που οδηγούν σε ψεύτικες ιστοσελίδες.
- Χρησιμοποιούν επείγοντα μηνύματα, όπως “Ο λογαριασμός σας έχει μπλοκαριστεί!”.
Πώς να Αναγνωρίσετε Ύποπτα Emails
Ακολουθούν μερικά σημάδια που υποδεικνύουν ότι ένα email μπορεί να είναι phishing:
- Αποστολέας:
- Ελέγξτε τη διεύθυνση του αποστολέα. Είναι από αξιόπιστο domain;
- Προσοχή σε διευθύνσεις που μοιάζουν αυθεντικές αλλά έχουν μικρές αλλαγές, όπως
support@paypa1.comαντί γιαsupport@paypal.com.
- Μήνυμα που σας Ζητάει Προσωπικές Πληροφορίες:
- Οι νόμιμες εταιρείες δεν θα σας ζητήσουν ποτέ μέσω email να δώσετε στοιχεία όπως PIN, κωδικούς ή αριθμούς πιστωτικών καρτών.
- Επείγοντα Μηνύματα:
- Κοινές φράσεις όπως “Πρέπει να δράσετε άμεσα!” ή “Ο λογαριασμός σας θα διαγραφεί” χρησιμοποιούνται για να σας πανικοβάλουν.
- Ορθογραφικά ή Γραμματικά Λάθη:
- Συχνά, τα phishing emails περιέχουν λάθη στη γλώσσα ή τη μορφοποίηση.
- Συνημμένα Αρχεία:
- Αποφύγετε το άνοιγμα συνημμένων από άγνωστους αποστολείς, καθώς μπορεί να περιέχουν κακόβουλο λογισμικό (malware).
Πώς να Προστατευτείτε από Phishing Emails
- Μην Κάνετε Κλικ σε Συνδέσμους:
Αν δεν είστε σίγουροι για την αυθεντικότητα του email, αποφύγετε να κάνετε κλικ σε οποιονδήποτε σύνδεσμο. Αντίθετα, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα πληκτρολογώντας τη διεύθυνση στον browser σας. - Χρησιμοποιήστε Ένα Εργαλείο Anti-Phishing:
- Εγκαταστήστε λογισμικό προστασίας από phishing στον υπολογιστή ή το τηλέφωνό σας.
- Αποφύγετε την Καταχώριση Πληροφοριών:
Αν σας ζητηθούν προσωπικές πληροφορίες, επικοινωνήστε απευθείας με την εταιρεία για επιβεβαίωση.
Παραδείγματα Ύποπτων Emails
- Fake Bank Alert:
Θέμα: “Ο λογαριασμός σας έχει μπλοκαριστεί!”
Μήνυμα: “Για να ξεκλειδώσετε τον λογαριασμό σας, πατήστε στον παρακάτω σύνδεσμο.”- Σημάδια Κινδύνου: Επείγον ύφος, σύνδεσμος σε άγνωστη ιστοσελίδα.
- Ψεύτικο Δώρο:
Θέμα: “Συγχαρητήρια! Κερδίσατε ένα iPhone!”
Μήνυμα: “Για να παραλάβετε το δώρο σας, συμπληρώστε τη φόρμα με τα στοιχεία σας.”- Σημάδια Κινδύνου: Απροσδόκητο δώρο, απαιτείται καταχώριση προσωπικών δεδομένων.
Τι να Κάνετε Αν Υποψιάζεστε Ότι Ένα Email Είναι Phishing
- Μην Απαντάτε:
Μην απαντήσετε στο email και μην δώσετε καμία πληροφορία. - Αναφέρετε το Email:
- Στείλτε το στις επίσημες αρχές, όπως η Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος.
- Αν πρόκειται για email που φαίνεται να προέρχεται από γνωστή εταιρεία, προωθήστε το στο τμήμα εξυπηρέτησης πελατών της εταιρείας.
- Ελέγξτε τους Λογαριασμούς Σας:
Αν κάνατε κλικ ή δώσατε πληροφορίες, αλλάξτε άμεσα τον κωδικό πρόσβασης και ελέγξτε για ύποπτες δραστηριότητες.
Εργαλεία για Έλεγχο και Αναφορά Phishing
- Have I Been Pwned: Ελέγξτε αν η διεύθυνση email σας έχει εκτεθεί.
- Google Safe Browsing: Ελέγξτε αν ένας ιστότοπος είναι ασφαλής.
- Επικοινωνία με τη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος
Ενημέρωση και Προστασία Συσκευών
Η προστασία των συσκευών σας αποτελεί βασικό στοιχείο της κυβερνοασφάλειας. Με τη σωστή ενημέρωση και τις κατάλληλες ρυθμίσεις, μπορείτε να περιορίσετε τους κινδύνους από κακόβουλο λογισμικό και άλλες ηλεκτρονικές απειλές.
Τακτικές Ενημερώσεις Λογισμικού
Οι ενημερώσεις λογισμικού δεν αφορούν μόνο νέες δυνατότητες. Συχνά περιλαμβάνουν κρίσιμες διορθώσεις ασφαλείας που προστατεύουν τις συσκευές σας από γνωστές απειλές.
- Ενεργοποιήστε τις Αυτόματες Ενημερώσεις:
Οι αυτόματες ενημερώσεις είναι ο πιο εύκολος τρόπος να διασφαλίσετε ότι το λειτουργικό σας σύστημα (Windows, macOS, Android, iOS) και οι εφαρμογές σας παραμένουν ενημερωμένα. - Ενημερώστε Όλες τις Συσκευές:
Μην περιορίζεστε μόνο στον υπολογιστή ή το τηλέφωνό σας. Ενημερώστε και άλλες συσκευές, όπως routers, smart TVs, και IoT συσκευές. - Ελέγχετε Περιοδικά για Νέες Ενημερώσεις:
Επισκεφθείτε τις ρυθμίσεις του λειτουργικού σας συστήματος και αναζητήστε την επιλογή “Ενημερώσεις”. Ακόμα κι αν οι αυτόματες ενημερώσεις είναι ενεργοποιημένες, μπορεί να χρειαστεί χειροκίνητος έλεγχος.
Χρήση Αξιόπιστου Λογισμικού Προστασίας
Ένα ισχυρό σύστημα προστασίας βοηθά στην ανίχνευση και αποτροπή κακόβουλου λογισμικού (malware) πριν προκαλέσει ζημιά.
- Επιλογή Αντιβιοτικού (Antivirus):
Εγκαταστήστε ένα αξιόπιστο πρόγραμμα antivirus. Δημοφιλείς επιλογές περιλαμβάνουν: - Προστασία σε Πραγματικό Χρόνο:
Ενεργοποιήστε τη λειτουργία προστασίας σε πραγματικό χρόνο (real-time protection) για να ανιχνεύονται απειλές τη στιγμή που συμβαίνουν. - Ενημέρωση Αντιβιοτικού:
Το antivirus σας είναι αποτελεσματικό μόνο αν παραμένει ενημερωμένο με τις τελευταίες βάσεις δεδομένων για κακόβουλο λογισμικό.
Χρήση Τείχους Προστασίας (Firewall)
Το firewall είναι ένα ψηφιακό “τείχος” που αποτρέπει μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση στις συσκευές σας μέσω του δικτύου.
- Ενεργοποιήστε το Firewall:
- Σε Windows: Ρυθμίσεις > Ενημέρωση και Ασφάλεια > Τείχος προστασίας Windows.
- Σε macOS: Προτιμήσεις Συστήματος > Ασφάλεια και Απόρρητο > Firewall.
- Χρησιμοποιήστε Firewall στο Router σας:
Τα περισσότερα routers έχουν ενσωματωμένο firewall. Βεβαιωθείτε ότι είναι ενεργοποιημένο μέσω της διαχείρισης του router.
Ασφαλείς Λήψεις και Εγκαταστάσεις
Όταν κατεβάζετε ή εγκαθιστάτε αρχεία, ακολουθήστε αυτές τις συμβουλές για να αποφύγετε κινδύνους:
- Χρησιμοποιήστε Επίσημες Πηγές:
Κατεβάζετε εφαρμογές μόνο από επίσημα καταστήματα, όπως το App Store, το Google Play, ή τον ιστότοπο του κατασκευαστή. - Προσέξτε τα Αναδυόμενα Παράθυρα:
Μην κατεβάζετε λογισμικό μέσω συνδέσμων από αναδυόμενα παράθυρα ή διαφημίσεις. - Ελέγξτε τα Δικαιώματα των Εφαρμογών:
Όταν εγκαθιστάτε μια εφαρμογή, ελέγξτε τι δικαιώματα ζητά. Αν μια εφαρμογή ζητά υπερβολικά δικαιώματα, όπως πρόσβαση σε κάμερα ή μικρόφωνο χωρίς λόγο, αποφύγετέ την.
Ασφάλεια Δικτύου και Wi-Fi
Η προστασία της σύνδεσής σας είναι εξίσου σημαντική με την προστασία της συσκευής σας.
- Αλλάξτε τον Προκαθορισμένο Κωδικό του Router:
Ο προκαθορισμένος κωδικός πρόσβασης του router σας είναι συχνά εύκολος να παραβιαστεί. Χρησιμοποιήστε έναν ισχυρό κωδικό. - Χρησιμοποιήστε Κρυπτογράφηση WPA3:
Αν είναι διαθέσιμη, ενεργοποιήστε την κρυπτογράφηση WPA3 στο router σας. Είναι πιο ασφαλής από την WPA2. - Αποφύγετε Δημόσια Wi-Fi Δίκτυα:
Όταν συνδέεστε σε δημόσια Wi-Fi δίκτυα, χρησιμοποιήστε ένα VPN για να κρυπτογραφήσετε τα δεδομένα σας.
Εργαλεία και Πρακτικές για Επιπλέον Προστασία
- Ανιχνευτές Κακόβουλου Λογισμικού:
Χρησιμοποιήστε εργαλεία όπως το Malwarebytes για περιοδικό έλεγχο κακόβουλου λογισμικού. - Backup Δεδομένων:
Δημιουργήστε τακτικά αντίγραφα ασφαλείας (backup) των σημαντικών σας δεδομένων σε εξωτερικό σκληρό δίσκο ή σε cloud υπηρεσία. - Απενεργοποιήστε τις Υπηρεσίες που Δεν Χρησιμοποιείτε:
Αν δεν χρησιμοποιείτε Bluetooth, NFC, ή άλλες λειτουργίες, απενεργοποιήστε τις για να περιορίσετε την πρόσβαση.
Απόρρητο στα Κοινωνικά Δίκτυα
Τα κοινωνικά δίκτυα (Facebook, Instagram, Twitter, TikTok κ.λπ.) είναι μέρος της καθημερινότητάς μας, αλλά μπορούν να αποτελέσουν πηγή κινδύνων αν δεν διαχειριζόμαστε σωστά τις ρυθμίσεις απορρήτου. Ακολουθήστε τις παρακάτω συμβουλές για να προστατεύσετε την ιδιωτικότητά σας.
Ρυθμίσεις Απορρήτου στο Προφίλ σας
Η διαμόρφωση των ρυθμίσεων απορρήτου είναι το πρώτο βήμα για την προστασία σας.
- Περιορίστε την Πρόσβαση στο Προφίλ σας:
- Στο Facebook: Ρυθμίσεις > Απόρρητο > Ποιος μπορεί να δει τις αναρτήσεις σας.
- Στο Instagram: Ενεργοποιήστε το ιδιωτικό προφίλ ώστε μόνο εγκεκριμένοι ακόλουθοι να βλέπουν τις αναρτήσεις σας.
- Στο Twitter: Χρησιμοποιήστε την επιλογή “Προστατευμένα Tweets” για να ελέγχετε ποιος μπορεί να δει τις δημοσιεύσεις σας.
- Ελέγξτε Ποιος Μπορεί να Σας Εντοπίσει:
Περιορίστε ποιος μπορεί να σας αναζητήσει με βάση το email ή τον αριθμό τηλεφώνου σας. - Απενεργοποιήστε τη Δημόσια Κοινοποίηση:
Βεβαιωθείτε ότι οι αναρτήσεις σας δεν κοινοποιούνται αυτόματα σε όλους. Χρησιμοποιήστε τη ρύθμιση “Φίλοι” ή “Μόνο Εγώ” όπου χρειάζεται.
Προστασία των Προσωπικών Στοιχείων
Οι πληροφορίες που μοιράζεστε στα κοινωνικά δίκτυα μπορούν να χρησιμοποιηθούν από κακόβουλους χρήστες. Ακολουθήστε τις παρακάτω συμβουλές:
- Αποφύγετε την Κοινοποίηση Ευαίσθητων Δεδομένων:
- Μην δημοσιεύετε τη διεύθυνση του σπιτιού σας, τον αριθμό τηλεφώνου σας ή λεπτομέρειες για την εργασία σας.
- Αποφύγετε την κοινοποίηση φωτογραφιών που περιλαμβάνουν ευαίσθητες πληροφορίες, όπως κάρτες ή έγγραφα.
- Αποφύγετε την Κοινοποίηση Εντοπισμού:
- Απενεργοποιήστε την επιλογή “τοποθεσίας” στις αναρτήσεις σας, ειδικά αν μοιράζεστε τη στιγμή που βρίσκεστε σε κάποιο μέρος.
- Διαγράψτε Άχρηστες Πληροφορίες:
Ανατρέξτε στις παλιές σας αναρτήσεις και διαγράψτε περιττές ή ευαίσθητες πληροφορίες.
Έλεγχος Φίλων και Ακολούθων
Οι συνδέσεις σας στα κοινωνικά δίκτυα πρέπει να περιορίζονται σε άτομα που εμπιστεύεστε.
- Ελέγξτε τα Αιτήματα Φιλίας ή Ακολούθων:
Αποδεχθείτε αιτήματα μόνο από άτομα που γνωρίζετε προσωπικά ή επαγγελματικά. - Διαγράψτε Άγνωστα Άτομα:
Κάντε ένα τακτικό “ξεκαθάρισμα” στους φίλους ή τους ακολούθους σας. Αν δεν θυμάστε πώς γνωρίσατε κάποιον, πιθανόν να μην χρειάζεται να έχει πρόσβαση στις πληροφορίες σας.
Προστασία από Απειλές και Κακόβουλες Ενέργειες
Οι κακόβουλες ενέργειες στα κοινωνικά δίκτυα μπορεί να περιλαμβάνουν phishing, παραβίαση λογαριασμών και ηλεκτρονικές απάτες.
- Ενεργοποιήστε την Επαλήθευση Δύο Παραγόντων (2FA):
Προσθέστε ένα επιπλέον επίπεδο ασφάλειας με την επαλήθευση μέσω SMS ή εφαρμογής (π.χ. Google Authenticator). - Αναγνωρίστε Ύποπτες Δραστηριότητες:
Αν λάβετε μηνύματα από φίλους σας που περιέχουν συνδέσμους ή σας ζητούν χρήματα, επικοινωνήστε μαζί τους με άλλο τρόπο για επιβεβαίωση. - Περιορίστε τα Εφαρμογές Τρίτων:
Ελέγξτε ποια εφαρμογές έχουν πρόσβαση στο λογαριασμό σας και απενεργοποιήστε όσες δεν χρειάζεστε.
Πώς να Ελέγξετε την Ασφάλεια του Λογαριασμού σας
- Αναθεωρήστε τις Ρυθμίσεις Ασφαλείας:
Επισκεφθείτε την ενότητα ασφαλείας στο προφίλ σας και ελέγξτε για επιλογές όπως ειδοποιήσεις σύνδεσης από άγνωστες συσκευές. - Ελέγξτε την Ιστορία Συνδέσεων:
Οι περισσότερες πλατφόρμες παρέχουν μια λίστα με τις συσκευές που έχουν συνδεθεί στο λογαριασμό σας. Αν δείτε κάτι ύποπτο, αποσυνδεθείτε από όλες τις συσκευές. - Αλλάξτε Κωδικό Πρόσβασης Συχνά:
Χρησιμοποιήστε ισχυρούς και μοναδικούς κωδικούς πρόσβασης για κάθε κοινωνικό δίκτυο.
Συμβουλές για Ασφαλείς Αναρτήσεις
- Μην Δημοσιεύετε σε Πραγματικό Χρόνο:
Αν βρίσκεστε σε ταξίδι, αποφύγετε να κοινοποιήσετε τη θέση σας ή φωτογραφίες μέχρι να επιστρέψετε. Οι εγκληματίες μπορούν να εκμεταλλευτούν τέτοιες πληροφορίες. - Προσέξτε Τι Λέτε:
Οι δημόσιες αναρτήσεις σας μπορούν να χρησιμοποιηθούν ενάντια σε εσάς, είτε πρόκειται για επαγγελματικό είτε για προσωπικό περιβάλλον. - Αποφύγετε την Κοινοποίηση Οικογενειακών Πληροφοριών:
Προστατέψτε τα παιδιά και τα μέλη της οικογένειάς σας από πιθανές απειλές.
Τι να Κάνετε σε Περίπτωση Περιστατικού
Η άμεση και σωστή αντιμετώπιση ενός περιστατικού κυβερνοασφάλειας μπορεί να περιορίσει τις συνέπειες και να προστατεύσει τα δεδομένα σας. Ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα για να ανακτήσετε τον έλεγχο και να μειώσετε τον κίνδυνο περαιτέρω ζημιών.
Εντοπισμός του Προβλήματος
Το πρώτο βήμα είναι να αναγνωρίσετε τα σημάδια που υποδεικνύουν ότι κάτι δεν πάει καλά.
- Συχνά Σημάδια Παραβίασης:
- Δεν μπορείτε να συνδεθείτε στους λογαριασμούς σας.
- Λαμβάνετε ειδοποιήσεις για προσπάθειες σύνδεσης από άγνωστες τοποθεσίες.
- Παρατηρείτε συναλλαγές που δεν αναγνωρίζετε σε τραπεζικούς λογαριασμούς ή πιστωτικές κάρτες.
- Η συσκευή σας λειτουργεί πιο αργά ή εμφανίζει αναδυόμενα παράθυρα χωρίς λόγο.
- Διαπιστώστε το Είδος του Περιστατικού:
- Είναι παραβίαση λογαριασμού;
- Πρόκειται για μόλυνση από κακόβουλο λογισμικό;
- Υπάρχουν οικονομικές απώλειες;
Βήματα Αντιμετώπισης
Ακολουθήστε αυτά τα βήματα για να περιορίσετε τη ζημιά:
- Αποσυνδέστε τη Συσκευή σας από το Διαδίκτυο:
- Αν υποψιάζεστε μόλυνση ή παραβίαση, αποσυνδέστε τη συσκευή σας από το δίκτυο (Wi-Fi, Ethernet) για να αποτρέψετε την εξάπλωση.
- Αλλάξτε τους Κωδικούς Πρόσβασής σας:
- Ξεκινήστε από τον λογαριασμό email σας, καθώς συχνά είναι ο “κεντρικός κόμβος” για άλλους λογαριασμούς.
- Χρησιμοποιήστε έναν ισχυρό, μοναδικό κωδικό (βλ. οδηγίες στην ενότητα Κωδικοί Πρόσβασης & Διαχείριση).
- Σαρώστε τη Συσκευή για Κακόβουλο Λογισμικό:
- Εκτελέστε πλήρη σάρωση με ένα αξιόπιστο πρόγραμμα antivirus, όπως το Malwarebytes.
- Αποσυνδεθείτε από Όλες τις Συσκευές:
- Στα περισσότερα κοινωνικά δίκτυα και λογαριασμούς email μπορείτε να αποσυνδεθείτε από όλες τις ενεργές συνεδρίες μέσω των ρυθμίσεων ασφαλείας.
- Ελέγξτε τις Πρόσφατες Δραστηριότητες στους Λογαριασμούς σας:
- Αναζητήστε ύποπτες συνδέσεις ή δραστηριότητες. Αν βρείτε κάτι ύποπτο, αναφέρετε το περιστατικό στην πλατφόρμα.
Ενημερώστε τις Αρμόδιες Αρχές
Αν το περιστατικό είναι σοβαρό (π.χ. οικονομική απάτη ή παραβίαση προσωπικών δεδομένων), ενημερώστε τις αρμόδιες αρχές:
- Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος:
- Επικοινωνήστε μέσω της ιστοσελίδας [ https://www.astynomia.gr/elliniki-astynomia/eidikes-ypiresies/diefthynsi-dioxis-ilektronikou-egklimatos/ ] ή καλώντας στο 11188.
- Αναφορά σε Εταιρείες ή Τράπεζες:
- Ενημερώστε την τράπεζα ή τον πάροχο της υπηρεσίας όπου συνέβη το περιστατικό.
- Ζητήστε να ακυρώσουν κάρτες ή να μπλοκάρουν συναλλαγές αν χρειάζεται.
- Εθνικό CERT ή CSIRT:
- Αναφέρετε περιστατικά κυβερνοασφάλειας στον αρμόδιο εθνικό οργανισμό.
Επαναφορά και Αποκατάσταση
Μετά την αντιμετώπιση του περιστατικού, βεβαιωθείτε ότι έχετε αποκαταστήσει πλήρως την ασφάλεια των συστημάτων σας.
- Επαναφέρετε τη Συσκευή σας:
- Αν η μόλυνση ήταν σοβαρή, ίσως χρειαστεί να επαναφέρετε τη συσκευή στις εργοστασιακές ρυθμίσεις (factory reset).
- Ενημερώστε Όλες τις Συσκευές και Εφαρμογές:
- Εγκαταστήστε τις τελευταίες ενημερώσεις για να διορθώσετε πιθανές ευπάθειες.
- Αλλαγή Ρυθμίσεων Δικτύου:
- Αν το router σας έχει παραβιαστεί, αλλάξτε τον κωδικό πρόσβασης και ενεργοποιήστε το firewall.
Συμβουλές Πρόληψης Μελλοντικών Περιστατικών
Μετά από ένα περιστατικό, ακολουθήστε αυτές τις πρακτικές για να μειώσετε την πιθανότητα επανάληψης:
- Χρησιμοποιήστε Διπλή Επαλήθευση (2FA):
Ενεργοποιήστε τη 2FA σε όλους τους σημαντικούς λογαριασμούς σας. - Δημιουργήστε Αντίγραφα Ασφαλείας (Backup):
Διατηρείτε τακτικά αντίγραφα ασφαλείας των σημαντικών δεδομένων σας. - Εκπαιδευτείτε για Κινδύνους Κυβερνοασφάλειας:
Ενημερωθείτε για τις τελευταίες απειλές και πώς να τις αναγνωρίζετε.
Αν χρειάζεστε βοήθεια
Αν δεν μπορείτε να αντιμετωπίσετε το περιστατικό μόνοι σας, απευθυνθείτε σε έναν ειδικό κυβερνοασφάλειας ή μια αξιόπιστη εταιρεία παροχής σχετικών υπηρεσιών.
Κατεβάστε σε μορφή PDF τον οδηγό εδώ
